Trà đạo của Nhật Bản bắt nguồn từ Thiền Tông Phật giáo, mang trong mình những giá trị sâu sắc về tinh thần và nghệ thuật. Vào cuối thế kỷ VI, các học giả Nhật Bản đã bày tỏ sự quan tâm mạnh mẽ đến Phật giáo và đã đến Trung Quốc để nghiên cứu tôn giáo này. Tại đây, họ không chỉ được tiếp xúc với triết lý Phật giáo mà còn khám phá văn hóa trà phong phú của Trung Quốc. Từ những trải nghiệm này, họ đã hình thành một niềm đam mê mãnh liệt với trà và quyết định mang những giá trị này về quê hương, từ đó phát triển thành nghệ thuật Trà đạo độc đáo.
Đến thế kỷ XII, nghệ thuật Trà đạo đã bắt đầu phát triển mạnh mẽ và lan rộng khắp Nhật Bản. Lúc này, Trà đạo không còn chỉ giới hạn trong giới tu sĩ Phật giáo mà đã mở rộng đến mọi tầng lớp xã hội từ Thiên Hoàng, Samurai, quý tộc cho đến dân thường,... ai cũng có thể trở thành trà sư, làm cho nghệ thuật này trở nên gần gũi và phổ biến hơn bao giờ hết.
Một trong những nhân vật nổi bật nhất trong lịch sử Trà Đạo là Sen no Rikyū. Ông không chỉ là một trà sư vĩ đại mà còn là người có ảnh hưởng sâu sắc đến hình thức và triết lý của Trà đạo Nhật Bản. Rikyū đã viết ra bảy quy tắc về trà, thể hiện quan điểm và thái độ của ông đối với trà. Những quy tắc này không chỉ giúp định hình nghệ thuật trà mà còn là kim chỉ nam cho những người yêu thích và thực hành Trà đạo.
BẢY QUY TẮC TRONG TRÀ ĐẠO CỦA SEN NO RIKYŨ
Đây là những nguyên tắc cốt lõi thể hiện tinh thần và nghệ thuật thưởng trà.
1.Hòa (Wa): Tạo sự hòa hợp giữa chủ nhà và khách, nhấn mạnh sự kết nối và hiểu biết lẫn nhau trong không gian trà.
2.Kính (Kei): Tôn trọng lẫn nhau, từ cách mời trà đến cách phục vụ, thể hiện sự khiêm nhường và lòng biết ơn.
3.Thanh (Sei): Đề cao sự thanh khiết và giản dị trong không gian và cách thức pha trà, giúp người tham gia cảm nhận được vẻ đẹp của sự giản đơn.
4.Tĩnh (Jaku): Tìm kiếm sự tĩnh lặng và yên bình trong tâm hồn, tạo điều kiện cho mọi người thưởng thức từng khoảnh khắc.
5.Hài (Yū): Mang lại niềm vui và sự thoải mái cho khách, giúp tạo nên một không gian thân thiện và dễ chịu.
6.Thẩm mỹ (Bi): Đánh giá cao vẻ đẹp trong từng chi tiết, từ dụng cụ đến cách bày trí, nhằm nâng cao trải nghiệm thưởng trà.
7.Khí chất (Ki): Tạo ra không khí ấm áp và dễ chịu, khiến mọi người cảm thấy được chào đón và thoải mái.
Những quy tắc này không chỉ định hình cách thức thưởng trà, mà còn phản ánh những giá trị văn hóa và tinh thần sâu sắc trong truyền thống trà đạo Nhật Bản.
NHỮNG TRƯỜNG PHÁI TRÀ ĐẠO TRONG VĂN HÓA TRÀ ĐẠO NHẬT BẢN
Trà đạo Nhật Bản được chia thành nhiều trường phái khác nhau với các nét khác biệt tinh tế.
– Trường phái Urasenke là trường phái trà đạo lớn nhất ở đất nước mặt trời mọc với hơn nửa số trà nhân ở khắp nước Nhật. Ưu tiên hàng đầu của trường phái này là sự hài lòng của khách hàng nên những trà sư thường chú trọng tới việc sử dụng những dụng cụ chất lượng và cách bày trí chúng nhằm gây ấn tượng đối với khách hàng.
– Trường phái Omotesenke chú ý nhiều hơn đến những sự đơn giản và tôn trọng truyền thống xa xưa. Các trà sư theo trường phái này thích sử dụng những dụng cụ đơn giản để pha trà. Đồng thời, cách pha trà của họ cũng làm cho trà ít bọt hơn, khách hàng có thể cảm nhận được hương vị đậm đà của trà.
– Trường phái Mushanokoji Seke đặc trưng bởi sự đơn giản nên những trà sư theo trường phái này cố gắng loại bỏ đi những sự lãng phí và các hành vi không cần thiết trong phòng trà nhiều nhất có thể.
NGHỆ THUẬT TRONG TRÀ ĐẠO
Về không gian: một buổi trà đạo thường được tổ chức trong một không gian yên tĩnh, có thể là một phòng trà truyền thống hoặc trong khu vườn. Phòng trà, hay còn gọi là trà thất (Chashitsu), là không gian đặc biệt dành riêng cho trà đạo. Thiết kế bên trong thường rất đơn giản, trang trí bằng những dụng cụ và đồ vật quen thuộc như hoa cỏ và tranh thư pháp, tạo cảm giác gần gũi. Trong trà thất là sự bình yên và thư giãn tuyệt đối, một không gian lý tưởng để thưởng thức trà và tìm kiếm sự tĩnh lặng trong tâm hồn.
Trong nghệ thuật trà đạo, tiêu chuẩn đầu tiên là nước pha trà, nước không được sôi mà phải duy trì nhiệt độ khoảng 80-90 độ C, thường được đun trong ấm kim khí trên bếp than nhỏ. Trước khi pha trà, dụng cụ và tách uống cần được tráng sạch và làm ấm bằng nước sôi, sau đó lau khô.
Người pha trà sẽ kiểm tra mùi trà để nhận biết loại trà và chọn phương pháp pha phù hợp, đảm bảo hương vị không quá đậm hay nhạt. Chén trà cần được rót ra với màu sắc và hương vị đồng nhất. Lượng nước pha trà cũng phải được chú ý, tránh để thừa, vì điều này ảnh hưởng đến chất lượng trà sau đó.
Thưởng trà: Thông thường, một buổi thưởng trà theo văn hóa trà đạo Nhật Bản kéo dài khoảng 4 tiếng, bao gồm cả công đoạn pha và thưởng trà. Trong buổi tiệc trà, mọi người cần tuân thủ một số nguyên tắc và nghi thức sau:
Trong lúc thưởng trà: Người uống trà cần xoay chén theo chiều kim đồng hồ, lòng bàn tay trái đặt dưới đáy chén, tay phải vuốt ve nhẹ nhàng quanh chén. Chỉ nên chú ý vào chén trà, không nhìn xung quanh. Sau khi uống, hãy xoay nhẹ chén trà theo chiều kim đồng hồ hướng về phía người pha trà. Trà thường được ăn kèm với bánh ngọt để tăng thêm hương vị.
Sau khi thưởng trà: Nếu uống trà loãng, cần lau sạch cạnh chén bằng ngón cái và ngón trỏ. Với trà đậm, không nhất thiết phải uống hết, nhưng cũng cần dùng hai ngón tay để lau sạch cạnh bát.
Kết thúc buổi trà: Người tổ chức cảm ơn khách mời đã tham gia buổi trà. Sau khi buổi trà kết thúc, mọi người cùng nhau dọn dẹp không gian, thể hiện tinh thần đoàn kết và sự tôn trọng đối với không gian và trà.
Trà đạo là một phần không thể thiếu trong văn hóa Nhật Bản, mang đến những giá trị tinh thần và cảm xúc sâu sắc. Qua từng tách trà, người thưởng thức không chỉ cảm nhận được hương vị độc đáo mà còn tìm thấy sự an yên trong tâm hồn. Trà Đạo không chỉ đơn thuần là một nghệ thuật mà còn là một triết lý sống, khuyến khích con người tìm kiếm sự hòa hợp và thanh tịnh trong cuộc sống.
Ngày nay, Trà đạo không chỉ tồn tại trong các buổi lễ truyền thống mà còn được phổ biến rộng rãi qua các lớp học, sự kiện văn hóa và các quán trà. Nhiều người trẻ đã bắt đầu tìm hiểu và tham gia vào nghệ thuật này, xem đó như một cách để thư giãn và tìm kiếm sự bình yên trong cuộc sống bận rộn. Trà đạo đã trở thành cầu nối giữa các nền văn hóa khác nhau. Nhiều quốc gia trên thế giới đã tổ chức các sự kiện liên quan đến Trà đạo, thu hút sự quan tâm của đông đảo người yêu trà.
Nếu đã đặt chân đến Nhật Bản, thật sự sẽ là một thiếu sót lớn nếu bạn bỏ qua cơ hội khám phá văn hóa Trà đạo đặc sắc, một phần không thể tách rời trong di sản văn hóa của đất nước này. Trà đạo không chỉ đơn thuần là việc thưởng thức trà, mà còn là một nghệ thuật sống, thể hiện sự thanh tịnh, tôn trọng và kết nối con người. Để trải nghiệm trọn vẹn vẻ đẹp tinh tế của Trà đạo cùng nhiều nét văn hóa độc đáo khác, hãy tham gia ngay tour Nhật Bản 6N5D Cung Đường Vàng cùng UniViet Travel https://univietravel.com/vi/tours/TOUR-NHAT-BAN/ để khám phá nét đẹp này nhé!
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Xem phản hồi
Gửi phản hồi