KYOTO - TINH HOA KIẾN TRÚC TRUYỀN THỐNG NHẬT BẢN
Nếu Tokyo là biểu tượng của một Nhật Bản hiện đại và sôi động, thì Kyoto lại là linh hồn của xứ sở mặt trời mọc – nơi lưu giữ trọn vẹn vẻ đẹp của kiến trúc truyền thống, tinh thần Thiền định và nếp sống thanh tao, cổ kính. Là cố đô suốt hơn một thiên niên kỷ, Kyoto không chỉ là trung tâm văn hóa – tôn giáo quan trọng, mà còn được ví như một “bảo tàng sống” với những công trình kiến trúc cổ kính, hòa quyện cùng thiên nhiên. Hãy cùng Univiet Travel khám phá Kyoto - tinh hoa kiến trúc truyền thống Nhật Bản.
Kyoto - Cố đô ngàn năm và nét kiến trúc vượt thời gian
Kyoto không chỉ là một thành phố, mà là nơi lưu giữ linh hồn của nước Nhật. Suốt hơn 1.000 năm giữ vai trò kinh đô (794–1868), Kyoto đã trở thành cái nôi sản sinh và bảo tồn những giá trị tinh thần, nghệ thuật và thẩm mỹ cốt lõi làm nên bản sắc văn hóa Nhật Bản.
Đây là nơi hoàng tộc từng sinh sống, nơi hình thành và phát triển đời sống văn hóa cung đình tinh tế bậc nhất. Chính vai trò trung tâm chính trị – tôn giáo kéo dài hàng thế kỷ đã giúp Kyoto lưu giữ gần như trọn vẹn phong cách kiến trúc thuần Nhật. Khác với những đô thị từng bị chiến tranh tàn phá, Kyoto may mắn được bảo tồn gần như nguyên vẹn, từ những ngôi chùa cổ hàng trăm năm tuổi, những khu phố với nhà gỗ truyền thống cho đến các lâu đài có giá trị lịch sử đặc biệt.
Với hơn 2.000 đền chùa, trong đó khoảng 1.600 ngôi chùa Phật giáo và hơn 400 đền Thần đạo. Kyoto có 17 di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận, Kyoto được ví như một “bảo tàng sống” của Nhật Bản. Những nghi lễ cổ truyền, nghệ thuật trà đạo, thư pháp, nhã nhạc… vẫn được gìn giữ nguyên vẹn. Chính điều đó đã biến Kyoto trở thành nơi người Nhật tìm về để kết nối với truyền thống và cũng là nơi du khách quốc tế tìm thấy một Nhật Bản đích thực – tĩnh tại, trang nhã và sâu sắc.
Kyoto không phô trương, nhưng khiến người ta say đắm bởi vẻ đẹp trầm mặc và khí chất thanh tao. Đặt chân đến đây là mở ra một hành trình trở về với cội nguồn – nơi văn hóa không chỉ để chiêm ngưỡng, mà còn có thể chạm vào và cảm nhận bằng cả trái tim. 
Kyoto - tinh hoa kiến trúc truyền thống Nhật Bản
Đặc trưng kiến trúc truyền thống Nhật Bản tại Kyoto
Kiến trúc truyền thống Nhật Bản là sự kết tinh giữa thẩm mỹ tối giản và tinh thần Thiền định sâu sắc. Trong đó, con người luôn hòa hợp cùng thiên nhiên. Từ chất liệu đến bố cục không gian, tất cả đều thể hiện sự tinh tế, khiêm nhường và hài hòa.
Kyoto – cái nôi gìn giữ trọn vẹn phong cách kiến trúc thuần Nhật, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh đặc trưng của những ngôi nhà gỗ cổ kính, mái ngói uốn cong mềm mại, cửa trượt bằng giấy (shoji), hành lang dài bằng gỗ sáng bóng, hay những khu vườn đá được sắp đặt theo nguyên lý Thiền. Không gian sống truyền thống thường được thiết kế mở ra khu vườn bên ngoài (niwa), tạo sự liền mạch giữa trong và ngoài, đúng với tinh thần “wabi-sabi”: vẻ đẹp trong sự giản dị, mộc mạc và tĩnh lặng.
Kyoto là nơi hội tụ các dòng kiến trúc tiêu biểu gắn liền với Phật giáo, Thần đạo và văn hóa cung đình. Những công trình nơi đây là minh chứng cho sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố tôn giáo, thiên nhiên và nghệ thuật. Mỗi công trình đều được xây dựng với triết lý riêng, thể hiện sự tôn trọng vật liệu tự nhiên, sự khéo léo trong sắp đặt không gian, và tinh thần tĩnh tại, sâu sắc đặc trưng của người Nhật.
Không chỉ ở các đền chùa, kiến trúc nhà ở, trà thất (chashitsu) và các khu dinh thự cổ tại Kyoto cũng mang đậm dấu ấn này. Từ những khu phố cổ, nơi các nhà machiya (nhà gỗ truyền thống hai tầng) san sát nhau, cho đến các trà thất ẩn mình trong khu vườn tĩnh lặng, Kyoto mang đến cho du khách một bức tranh tổng thể về kiến trúc Nhật Bản – nơi vẻ đẹp không nằm ở sự phô trương, mà ở sự cân bằng tuyệt đối giữa hình thức và tinh thần. 
Kiến trúc tối giản, đậm tinh thần Thiền của Kyoto
Những công trình kiến trúc tiêu biểu của Kyoto
Kyoto, cố đô của Nhật Bản suốt hơn một nghìn năm, lưu giữ kho tàng kiến trúc truyền thống phong phú, phản ánh sâu sắc các giá trị văn hóa, tôn giáo và thẩm mỹ đặc trưng của xứ sở Phù Tang. Dưới đây là những công trình tiêu biểu mà bất cứ ai đến Kyoto cũng không nên bỏ lỡ.
Chùa Kinkaku-ji (Chùa Vàng)
Chùa Kinkaku-ji là biểu tượng nổi bật nhất của Kyoto, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Nơi đây gây ấn tượng bởi tầng lầu trên cùng được dát vàng lá, soi bóng rực rỡ trên mặt hồ Kyoko-chi. Được xây dựng từ thế kỷ 14 như một biệt thự nghỉ dưỡng cho tướng quân Ashikaga Yoshimitsu, chùa sau đó được chuyển thành thiền viện thuộc phái Lâm Tế.
Khung cảnh quanh chùa toát lên vẻ yên bình, với mặt hồ tĩnh lặng, vườn cây chuyển sắc theo từng mùa. Sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc tạo nên một không gian yên ả, khiến bất kỳ ai ghé thăm cũng cảm nhận được sự an nhiên, tĩnh tại giữa lòng Kyoto cổ kính. 
Chùa Vàng soi bóng lấp lánh trên hồ Kyoko-chi
Chùa Ginkaku-ji (Chùa Bạc)
Dù không hề được dát bạc, Ginkaku-ji lại cuốn hút bởi vẻ đẹp khiêm nhường và mộc mạc, thể hiện sâu sắc tinh thần “wabi-sabi” – cái đẹp trong sự giản đơn, không hoàn hảo và tĩnh lặng. Được xây dựng bởi cháu nội của tướng quân Yoshimitsu và được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Nơi này từng là nơi nghỉ ngơi và thiền định của giới quý tộc, sau được cải biến thành chùa. Ginkaku-ji toát lên vẻ tĩnh lặng, với khu vườn cát trắng rải theo hình gợn sóng, lối đi rêu xanh phủ kín, tất cả tạo nên không gian đậm chất thiền, rất khác biệt so với vẻ rực rỡ và hào nhoáng của Chùa Vàng. 
Vẻ đẹp mộc mạc của Chùa Ginkaku-ji
Chùa Kiyomizu-dera
Kiyomizu-dera là ngôi chùa nằm trên triền núi Higashiyama, được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, nổi bật với sàn gỗ khổng lồ dựng hoàn toàn không dùng đinh, mà được ghép nối bằng kỹ thuật mộng cổ truyền Nhật Bản. Sàn chính vươn ra khỏi vách núi, từ đây du khách có thể chiêm ngưỡng toàn cảnh thành phố Kyoto.
Vào mùa xuân anh đào nở rộ hay mùa thu lá đỏ rực rỡ, nơi đây đều mang đến khung cảnh đẹp đến nao lòng. Chùa còn nổi tiếng với “thác nước thiêng” Otowa – nơi du khách uống nước từ ba dòng suối tượng trưng cho sức khỏe, tình yêu và học vấn. 
Kiến trúc đặc biệt của Chùa Kiyomizu-dera
Đền Fushimi Inari-taisha
Fushimi Inari-taisha là một trong những đền thờ Thần đạo quan trọng và nổi tiếng nhất Nhật Bản, với điểm nhấn là hơn 10.000 cổng torii màu đỏ son trải dài khắp sườn núi Inari. Mỗi cổng được các cá nhân và doanh nghiệp dâng tặng như một lời cầu nguyện về may mắn và thành công.
Đi bộ qua “con đường cổng torii” là trải nghiệm không thể bỏ qua khi đến Kyoto – vừa linh thiêng, vừa choáng ngợp. Nếu có thời gian, du khách có thể men theo đường mòn dài khoảng 4km lên đỉnh núi Inari cao 233 mét để thu trọn vào tầm mắt vẻ đẹp trầm mặc của Kyoto từ trên cao. 
Hàng nghìn cổng torii đỏ son nổi bật tại Đền Fushimi Inari
Rừng trúc Arashiyama
Rừng trúc Arashiyama là một trong những điểm đến biểu tượng của Kyoto, với lối đi lát đá len lỏi giữa hàng nghìn cây trúc thẳng tắp vươn cao. Không gian nơi đây tĩnh lặng và thanh thoát, như tách biệt khỏi sự ồn ào của phố thị.
Khi gió lùa qua, tiếng trúc xào xạc vang vọng, mang đến cảm giác như lạc vào một thế giới an yên. Rừng trúc đẹp nhất vào sáng sớm, khi ánh nắng chiếu xuyên qua kẽ lá, tạo nên những vệt sáng huyền ảo. Đây là nơi lý tưởng để tản bộ, chụp ảnh hoặc đơn giản là tìm lại sự tĩnh tại trong tâm hồn. 
Lối đi giữa rừng trúc Arashiyama
Chùa Tenryū-ji (Thiên Long Tự)
Chùa Tenryū-ji là ngôi chùa chính của phái Thiền Lâm Tế, nằm ở khu vực Arashiyama và được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Được xây dựng vào năm 1339 theo lệnh của tướng quân Ashikaga Takauji để tưởng niệm Thiên hoàng Go-Daigo, đây là một trong "Ngũ đại tự" – năm ngôi chùa thiền quan trọng nhất của Kyoto. 
Không gian đậm chất thiền của Chùa Tenryū-ji
Điểm nổi bật của chùa là khu vườn kiểu “shakkei” – nghệ thuật mượn cảnh, sử dụng dãy núi Arashiyama làm hậu cảnh cho khu vườn truyền thống phía trước. Vẻ đẹp hài hòa giữa khu vườn, ao nước, cây tùng, đá cảnh và kiến trúc cổ tạo nên không gian vừa thiền tịnh vừa tràn đầy sức sống thiên nhiên. 
Vườn thiền của Chùa Tenryū-ji mượn cảnh núi Arashiyama
Chùa To-ji (Đông Tự)
To-ji được xây dựng vào đầu thế kỷ 9 theo sắc lệnh của Thiên hoàng Kammu, là một trong những công trình Phật giáo cổ nhất còn tồn tại tại Kyoto và đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Điểm nhấn nổi bật nhất là ngọn tháp ngũ tầng cao 55 mét – công trình gỗ cao nhất Nhật Bản, biểu tượng cho năm yếu tố cấu thành vũ trụ theo triết lý Phật giáo: đất, nước, lửa, gió và không khí. Bên trong chùa lưu giữ nhiều tượng Phật mang đậm dấu ấn nghệ thuật thời Heian. Vào ngày 21 hàng tháng, hội chợ đồ cổ Kobo-ichi diễn ra ngay trong khuôn viên, là dịp lý tưởng để du khách khám phá văn hóa Kyoto truyền thống. 
Tháp gỗ năm tầng của Chùa To-ji
Kōdai-ji (Cao Đài Tự)
Kōdai-ji nằm nép mình dưới chân núi Higashiyama, được xây dựng vào năm 1606 bởi phu nhân Nene – vợ của lãnh chúa Toyotomi Hideyoshi, để tưởng niệm chồng. Ngôi chùa nổi bật với kiến trúc gỗ tinh xảo, khu vườn thiền do chính nghệ nhân vườn danh tiếng Kobori Enshu thiết kế, cùng những rừng tre, hồ nước và đồi cát mang đậm chất thiền.
Vào mùa thu và mùa xuân, chùa tổ chức sự kiện chiếu sáng ban đêm (light-up), khi rừng tre và vườn được thắp đèn, tạo nên khung cảnh huyền ảo thu hút rất đông du khách. 
Vườn thiền tại Kōdai-ji lung linh trong đêm light-up
Lâu đài Nijo (Nijō-jō)
Không chỉ là một công trình quân sự, Lâu đài Nijo là minh chứng cho nghệ thuật kiến trúc cung đình Nhật Bản thời Edo. Được xây dựng năm 1603 làm nơi lưu trú của các tướng quân Tokugawa khi đến Kyoto. Lâu đài được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, nổi bật với sàn gỗ “chim hót” (uguisubari) phát ra âm thanh cảnh báo khi có người di chuyển, nhằm cảnh báo sự xâm nhập.
Nội thất bên trong được trang trí bằng tranh vẽ trên nền lá vàng do các họa sĩ trường phái Kano thực hiện, thể hiện quyền lực và sự tinh tế của tầng lớp võ sĩ quý tộc xưa. Khuôn viên rộng lớn, kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và vườn cảnh, tạo nên Nijō-jō - một điểm dừng chân đầy chất hoài cổ. 
Kiến trúc độc đáo với mái cong của Lâu đài Nijo
Cung điện Hoàng gia Kyoto
Cung điện Hoàng gia Kyoto từng là nơi cư ngụ của các Thiên hoàng Nhật Bản cho đến năm 1869, trước khi thủ đô được chuyển đến Tokyo. Cung điện mang đậm dấu ấn của nền văn hóa cung đình cổ, nằm trong khuôn viên rộng lớn của Công viên Hoàng gia Kyoto, được bao bọc bởi tường thành, cổng gỗ lớn và những hàng thông cổ thụ, tạo nên không gian vừa trang nghiêm vừa yên bình.
Cung điện nổi bật với kiến trúc gỗ truyền thống, các điện lớn như Shishinden (Điện Thần Chính) được sử dụng trong những nghi lễ quan trọng của hoàng gia. Sự tinh tế trong từng chi tiết trang trí, cùng cách sắp đặt không gian mang đậm tính đối xứng, thể hiện rõ quan niệm mỹ học và quyền lực của triều đình Nhật Bản xưa. 
Không gian trang nghiêm của Cung điện Hoàng gia Kyoto
Biệt thự Hoàng gia Katsura
Biệt thự Hoàng gia Katsura là một trong những kiệt tác đỉnh cao của kiến trúc và nghệ thuật làm vườn Nhật Bản, được xây dựng vào đầu thế kỷ 17 bởi hoàng thân Toshihito – người rất yêu thích văn chương và nghệ thuật.
Biệt thự gồm nhiều gian nhà gỗ nối với nhau bằng hành lang, bao quanh là khu vườn cảnh rộng lớn với hồ nước, cầu đá, đảo nhỏ và cây tùng được cắt tỉa công phu. Mọi chi tiết đều tuân theo nguyên lý “sự đơn giản, tự nhiên và hài hòa” – phản ánh sâu sắc tinh thần của kiến trúc sukiya và thẩm mỹ truyền thống Nhật Bản. Katsura không chỉ là nơi nghỉ ngơi của hoàng gia mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho các kiến trúc sư và nghệ sĩ trên toàn thế giới. 
Biệt thự Katsura - Tinh hoa kiến trúc và vườn cảnh Nhật
Phố cổ và nhà ở truyền thống của Kyoto
Không chỉ nổi tiếng với đền chùa cổ kính, Kyoto còn níu chân du khách bằng những khu phố cổ và kiểu nhà ở truyền thống, gợi lên hình ảnh một Kyoto đầy hoài niệm.
Nhà cổ Machiya
Machiya là kiểu nhà phố truyền thống bằng gỗ đặc trưng của Nhật Bản, xuất hiện từ thời kỳ Heian (năm 794) và phổ biến nhất tại Kyoto. Đây là những ngôi nhà hai tầng vừa dùng để ở, vừa phục vụ mục đích kinh doanh – với tầng trệt thường mở cửa buôn bán, còn phía sau và tầng trên là không gian sinh hoạt gia đình. Machiya thường có mặt tiền hẹp, chiều sâu kéo dài, kết cấu bằng gỗ, tường đất nện và một khoảng sân vườn nhỏ bên trong. Thiết kế này phản ánh lối sống kín đáo, gọn gàng và sâu lắng của người Kyoto xưa, đồng thời đảm bảo sự thuận tiện cho việc buôn bán mà vẫn giữ được không gian riêng tư, yên tĩnh phía sau nhà. 
Nhà cổ Machiya - mang đậm hồn Kyoto
Ngày nay, nhiều căn machiya được trùng tu và cải tạo thành quán trà, nhà hàng, xưởng thủ công hoặc homestay, mang đến cho du khách cơ hội trải nghiệm đời sống truyền thống. Bước chân vào một machiya, bạn sẽ cảm nhận được sự ấm áp, gần gũi và nhịp sống chậm rãi đặc trưng của Kyoto xưa. 
Machiya homestay
Khu phố Gion
Nhắc đến phố cổ Kyoto, không thể không kể đến Gion – khu phố nổi tiếng với hình ảnh những geisha duyên dáng trong bộ kimono truyền thống. Dạo bước trên con đường Hanamikoji, du khách sẽ bắt gặp những machiya – kiểu nhà gỗ truyền thống đặc trưng của Kyoto, với mặt tiền hẹp và chiều sâu kéo dài vào bên trong. Những chiếc đèn lồng đỏ treo trước hiên, những tấm rèm noren buông nhẹ trong gió, tạo nên khung cảnh vừa mộc mạc, vừa thi vị.
Ban ngày, Gion mang vẻ yên bình cổ kính. Đến tối, nơi đây lại trở nên huyền ảo dưới ánh đèn lồng và tiếng bước chân khẽ khàng của những nghệ nhân truyền thống. Một trải nghiệm hiếm có giữa thế giới hiện đại. 
Phố Gion yên bình cổ kính
Khu phố Higashiyama
Không xa Gion là khu Higashiyama – một trong những nơi lưu giữ tốt nhất kiến trúc cổ Kyoto. Những con đường lát đá dẫn lối qua các cửa hàng thủ công mỹ nghệ, tiệm trà đạo và các ngôi chùa hàng trăm năm tuổi như Kiyomizu-dera hay Yasaka.
Tại đây, những ngôi nhà gỗ thấp tầng, mái ngói cổ kính, sân vườn nhỏ được chăm chút tỉ mỉ – tất cả mang đến cảm giác như đang bước vào một thước phim cổ trang. Không chỉ là điểm đến du lịch, Higashiyama còn là nơi giúp du khách hiểu hơn về triết lý sống hài hòa với thiên nhiên của người Nhật xưa. 
Phố cổ Higashiyama – nơi lưu giữ trọn vẹn kiến trúc gỗ truyền thống Kyoto
Bảo tồn và phát triển kiến trúc của Kyoto
Kyoto không chỉ là nơi lưu giữ di sản, mà còn là tấm gương điển hình cho sự hòa quyện giữa truyền thống và hiện đại. Dưới sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền thành phố, tổ chức UNESCO và cộng đồng địa phương, Kyoto đã thành công trong việc bảo tồn nguyên vẹn các công trình kiến trúc lịch sử, đồng thời thúc đẩy phát triển du lịch một cách bền vững.
Hàng loạt sáng kiến đã được thực hiện nhằm bảo vệ cảnh quan cố đô – từ việc giới hạn chiều cao các công trình xây dựng mới, kiểm soát biển hiệu quảng cáo, đến phục dựng nhà cổ machiya theo đúng nguyên tắc kiến trúc truyền thống. Nhờ vậy, Kyoto vẫn giữ được bản sắc thanh lịch, tĩnh tại của mình giữa dòng chảy hiện đại hóa.
Du khách đến Kyoto không chỉ đến để chiêm ngưỡng, mà còn để trải nghiệm. Từ việc mặc kimono dạo phố, học pha trà đạo, viết thư pháp, đến nghỉ đêm tại những căn nhà gỗ truyền thống – mỗi khoảnh khắc ở Kyoto đều là cơ hội để chạm tay vào di sản sống, nơi văn hóa không chỉ được nhìn thấy mà còn được cảm nhận bằng tất cả các giác quan.
Kyoto không chỉ là một điểm đến, mà là nơi để lắng lại, để cảm và để hiểu sâu hơn về vẻ đẹp lặng thầm mà bền vững của Nhật Bản. Hãy để Univiet Travel đồng hành cùng bạn trong hành trình chạm vào tinh hoa kiến trúc và tâm hồn cố đô ngàn năm – qua những tour du lịch Nhật Bản được thiết kế trọn vẹn từng khoảnh khắc.
Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ:
Univiet Travel
Địa chỉ: 34-35 Bến Vân Đồn, P.13, Q.4, TP.HCM - Tòa nhà Saigon Royal
Hotline: 0944 096 699